پاپ‌آپ‌های اعلانات در نسخه‌های سال آینده فایرفاکس حذف خواهند شد

موزیلا آن دسته از تبلیغات پاپ‌آپ یا بازشو که در اعلانات نمایش داده می‌شوند را در مرورگر فایرفاکس به‌صورت پیش‌فرض مخفی خواهد کرد.

یکی از مهندسان فایرفاکس در گفت‌و‌گو با ZDNet، وب‌سایت حوزه‌ی فناوری، اعلام کرده که موزیلا در جهت بهبود سلامت محیط وب و مبارزه با ترویج پیام‌های اسپم، از آغاز سال آینده آن دسته از تبلیغات پاپ‌آپ یا بازشو که در اعلانات نمایش داده می‌شوند را به‌صورت پیش‌فرض مخفی خواهد کرد. اقدام یادشده در نسخه‌ی ۷۲ از مرورگر فایرفاکس اعمال خواهد شد که قرار است ژانویه‌ی سال ۲۰۲۰ میلادی منتشر شود.

اقدام مذکور پس از آن صورت می‌گیرد که موزیلا ماه آوریل، آزمایشی را برای سنجش چگونگی ارتباط کاربران با اعلانات انجام داد و راه‌های مختلف برای مسدودسازی اعلانات آزار‌دهنده و ناخوانده را بررسی کرد. آمار به‌دست‌آمده از آزمایش مذکور نشان داد، اکثریت قریب به اتفاق، یعنی حدود ۹۷ درصد از کاربران فایرفاکس، اعلانات ظاهرشده در سایت‌ها را رد کرده یا تصمیم می‌گیرند تا برای جلوگیری از نمایش هرگونه اعلانی، سایتی که برای نمایش اعلانات درخواست می‌کند را مسدود کنند. درنتیجه مهندسان موزیلا قصد دارند از نسخه‌ی ۷۲ به بعدِ مرورگر فایرفاکس اعلاناتی را که به‌صورت آویزان از نوار URL نشان داده می‌شوند مخفی کنند.

اگر یک وب‌سایت اعلانی را در قسمت پایین نوار URL نشان دهد، تبلیغ مذکور به‌صورت پیش‌فرض مخفی می‌شود و نمایش داده نخواهد شد. فایرفاکس به‌جای اعلان مخفی‌شده، آیکونی را با جلوه‌ی wiggle (به‌معنی لرزان) نمایش می‌دهد تا کاربران از وجود اعلان پاپ‌آپ مطلع شوند. اما اعلان یادشده تا زمانی‌که کاربران روی آن کلیک نکنند نمایش داده نمی‌شود. تصویر متحرک زیر، جلوه‌ای از مخفی‌کردن اعلان توسط فایرفاکس است.

نسخه‌های نایتلی (Nightly) از مرورگر فایرفاکس پیش‌تر نیز قابلیت مسدود کردن اعلانات پاپ‌آپ را داشتند، اما نسخه‌ی پایدار فایرفاکس از ماه ژانویه‌ی آینده ویژگی مذکور را دارا خواهد بود.

رابط‌های برنامه‌نویسی اعلانات و تأثیرات مخربشان

تبلیغات پاپ‌آپ که به‌صورت اعلان نمایش داده می‌شوند از زمان انتشار نسخه‌ی ۲۲ از مرورگر کروم در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۲ و همچنین نسخه‌ی ۲۲ فایرفاکس در ماه ژوئن سال ۲۰۱۳، همراه‌با رابط‌های برنامه‌نویسی اعلانات (API) به مرورگرهای مدرن اضافه شدند. هدف اولیه‌ی شرکت‌ها این بود که پس از بسته‌شدن تب‌ها توسط کاربر، وب‌سایت‌ها با نشان‌دادن اعلانات کاربران را از محتوای جدید آگاه کنند. برای مثال وب‌سایت Slack اعلانات مربوط به ایمیل یا اطلاعات مربوط به شبکه‌های اجتماعی کاربران را در یک جا جمع می‌کند. کاربرانی که در اسلک عضو شده‌اند با پایان‌یافتن مکالمات تب‌های مربوطه را می‌بندند. APIهای اعلانات به این دسته از وب‌سایت‌ها کمک می‌کنند تا هنگام آمدن پیامی جدید یا ایجاد محتوایی تازه، با ایجاد پنجره‌های بازشو یا پاپ‌آپ کاربران‌شان را مطلع کنند. سایت‌های جدید همچون ZDnet نیز از اعلانات برای آگاهی‌بخشی به کاربران در مورد انتشار مقالات جدید استفاده می‌کند. شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها نیز از اعلانات برای نشان‌دادن پیام‌های جدید و موضوعات مرتبط بهره می‌برند. این ویژگی موارد استفاده‌ی خود را دارد و اگر به‌صورت صحیح به کار گرفته شود، می‌تواند بسیار مفید باشد.

کلاه‌برداران و فرستندگان اسپم اعلانات را دوست دارند

طی چند سال گذشته، گروه‌های فرصت‌طلب و سوداگر متوجه شده‌اند که APIهای اعلانات روش‌های مناسبی را برای ارسال اسپم به کاربران، حتی پس از بسته‌شدن تب‌ها فراهم می‌کنند. گروه‌های جرایم سایبری با فریب کاربرانی که به‌صورت تصادفی از برخی سایت‌ها دیدن می‌کنند، پاپ‌آپ‌های اعلانات را به آن‌ها نشان می‌دهند. اگر کاربر تصادفا روی گزینه‌ی اشتباه کلیک کند و در یکی از این سایت‌های مشکوک عضو شود، در این صورت با پنجره‌هایی که محتوایی آزار‌دهنده دارند مواجه خواهد شد. دیده شده که سازندگان تهدیدات مخرب با استفاده از اعلاناتی که با نام اسپمِ حق اشتراک نیز شناخته می‌شوند، با لینک‌هایی کاربران را به محصولات نامعتبر و صفحات دانلود بدافزارها، محصولات دارویی بی‌کیفیت و اسپم ویاگرا هدایت می‌کنند.

جرومه ساگورا، تحلیل‌گر بدافزار در مؤسسه‌ی Malwarebytes در مصاحبه‌ای با ZDNet گفت:

انتشار اعلاناتی که اسپم هستند، به‌ویژه از طراف موارد خاصی از منتشرکنندگان و به‌طور کلی سازندگان بدافزار کاملا متداول است. از آنجایی که بیشتر مرورگرها توانایی مسدودکردن پاپ‌آپ‌های تبلیغاتی و پاپ‌آندرها (پنجره‌های تبلیغاتی که زیر پنجره‌ی مرورگر باز می‌شوند) را دارند، سواستفاده‌ها بیشتر از طریق اعلانات صورت می‌پذیرد. مزیت‌های چنین ویژگی در وهله‌ی اول برای من جای سؤال بود یا حداقل خواستار نظارت جدی روی نحوه‌ی اعمال آن هستم.

او ادامه می‌دهد:

سال‌ها پیش کاربران در مورد آزاری که تبلیغات پاپ‌آپِ اعلانات در دستگاه‌هایشان ایجاد می‌کرد به شما مراجعه می‌کردند. دلیل نمایش چنین محتوایی برنامه‌های تبلیغاتی مزاحمِ نصب‌شده رو دستگاهشان بود. اما به نظر من این‌ روزها انتشار اعلاناتی که اسپم هستند و با مهندسی پایه‌ایِ اجتماعی به‌راحتی پیاده‌سازی می‌شوند، جایگزین برنامه‌های تبلیغاتی شده است. در مقایسه با پاک کردن برنامه در دستگاه‌های آلوده، حذف اعلاناتی که اجازه‌ی نمایش یافته‌اند بسیار آسان‌تر است، اما بسیاری از کاربران نمی‌دانند که چگونه این کار انجام می‌شود. من فکر می‌کنم تصمیم موزیلا برای سلامتی وب مفید است.

سازندگان مرورگرها نیز متوجه شده‌اند که ویژگی مذکور می‌تواند بسیار آزار‌دهنده و کاملا خطرناک باشد. در سال‌های اخیر، اکثر مرورگرها تنظیماتی را برای جلوگیری از نمایش اعلان وب‌سایت‌ها اضافه کرده‌اند. با این حال موزیلا اولین سازنده‌ی مرورگر است که اعلانات پاپ‌آپ را به‌صورت پیش‌فرض مسدود می‌کند.

کاربران می‌توانند از طریق بخش تنظیمات مرورگر، دریافت اعلانات از سایت‌ها را متوقف کنند. بیشتر مرورگرها از نوعی ویژگی جست‌وجو در بخش تنظیمات پشتیبانی می‌کنند. کاربران می‌توانند از ویژگی یادشده برای جستجوی گزینه‌های مربوط به اعلانات استفاده کرده و سایت‌های نامعتبر را مسدود یا اشتراکشان را در آن‌ها لغو کنند.