حراج واقعی! برای دریافت کتاب الکترونیکی رایگان با 25 دستور العمل برتر ما.

تولید نفت بیش از نیاز جهانی هنوز هم ادامه دارد

به گزارش سرویس تازه های دنیای فناوری مجله تک تایمز ،

هفته‌ی گذشته اتفاقی عجیب در بازارهای نفتی رخ داد. در روز ۲۰ آوریل، به‌مدت چند دقیقه قیمت یک بشکه نفت به عددی منفی رسید. اغلب کارشناسان اعتقاد دارند کاهش بی‌سابقه‌ی قیمت نفت، ارتباط عمیقی با همه‌گیری جهانی ویروس کرونا دارد. بحران جهانی کووید ۱۹ و تغییر سبک زندگی مردم به‌خاطر سیاست‌هایی همچون قرنطینه‌ی خانگی و فاصله‌گذاری اجتماعی، باعث کاهش مصرف نفت شده است. درواقع مردم دیگر فعالیت‌هایی با نیاز مستقیم به نفت و محصولات آن همچون سفر کردن و رانندگی را کمتر انجام می‌دهند که در مقیاس جهانی منجر به کاهش تقاضا می‌شود.

درحال‌حاضر آن‌چنان نفت بیش‌ازنیاز در جهان وجود دارد که تولیدکننده‌ها و انبارها دیگر جایی برای نگه‌داری طلای سیاه (سابق) ندارند. اگر نگاهی سطحی به چالش کنونی داشته باشیم، بهترین واکنش تولیدکننده‌ها برای پاسخ به وضعیت حاضر، توقف تولید نفت خواهد بود. در جدیدترین تصمیم‌گیری در میان کشورهای تولیدکننده‌ی نفت، اعضای اوپک به‌همراه ایالات متحده و روسیه چند کشور دیگر، تصمیم به کاهش تولید روزانه‌ی نفت خود به‌میزان ۱۰ میلیون بشکه گرفتند.

کشورهای تولیدکننده‌ی نفت با تصمیم به کاهش استخراج و تولید، سعی دارند تا فشار واردشده بر تولیدکننده‌ها و پالایشگاه‌ها را کاهش دهند. آن‌ها اعتقاد دارند این تصمیم منجر به تنظیم بهتر بازار هم خواهد شد و در زمان رویارویی تولیدکننده‌ها با چالشی از جنس محل نگه‌داری محصول، کارساز خواهد بود. ازطرفی کارشناسان اعتقاد دارند تصمیم و کاهش اخیر، برای جبران وضعیت کنونی بازار کافی نیست. آن‌ها می‌گویند تولید باید حداقل سه‌برابر بیش از مقدار تصویب‌شده کاهش پیدا کند تا شاید پاسخی کمی مناسب‌تر به کاهش تقاضا داشته باشیم. البته تولیدکننده‌ها چنین رویکردی را در پیش نمی‌گیرند که همین مسئله، باعث ایجاد سؤال می‌شود.

کشورهای بزرگ تولیدکننده‌ی نفت، تولید خود را به‌میزان ۱۰ میلیون بشکه در روز کاهش می‌دهند

دلیل اصلی عدم توقف تولید یا کاهش شدید تولید این است که بستن موقتی یا همان تعطیلی یک چاه نفت، هزینه‌های زیادی دارد. درواقع هزینه‌ی بستن چاه، بسیار بیش از تصور ما است. درواقع، هزینه‌ی بستن چاه ارتباطی با درآمد شرکت تولیدکننده ندارد. ازطرفی می‌دانیم که قیمت منفی نفت یعنی تولید آن، درآمدی برای تولیدکننده نخواهد داشت. هزینه‌ی اصلی بستن چاه نفت، زمانی خود را نشان می‌دهد که مجددا، چاه را باز کنید.

صنعت نفت

اریک فان اورت، مهندس نفت دانشگاه تگزاس آستین می‌گوید بستن چاه نفت دشواری زیادی ندارد. بستن چاه نفت را می‌توان شبیه به فعالیتی ساده همچون بستن یک شیر در سطح زمین دانست. خسارتی که به‌خاطر بسته شدن چاه نفت، به ساختارهای آن وارد می‌شود، هزینه‌ی اصلی را در پی دارد. به همین دلیل تولیدکننده‌ها تا زمانی‌که واقعا مجبور به بستن چاه نشوند، هیچ‌گاه آن را به‌عنوان گزینه‌ای عملیاتی بررسی نمی‌کنند.

ایالات متحده در دو سال گذشته، در صدر بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های نفت خام در جهان قرار داشت. سهم عمده‌ای از استخراج آن‌ها در تگزاس و خلیج مکزیک رخ می‌دهد. نفتی که در ایالات متحده از منابع زمینی استخراج می‌شود، عموما در منابعی از جنس صخره و سنگ با نفوذپذیری پایین ذخیره شده است. شرکت‌ها برای استخراج نفت موجود در سنگ‌ها، از روشی به‌نام شکست هیدرولیکی استفاده می‌کنند که در آن، با استفاده از فشار آب یا گاز، به صخره‌های حاوی نفت نفوذ می‌شود.

چاه‌های نفت فعال در خشکی،‌پس از بازگشایی بازدهی کمتری خواهند داشت

تعطیلی چاه‌های نفت اقدام آن‌چنان دور از ذهنی نیست. ازطرفی تعطیلی تنها در مواقعی محدود و در چاه‌های کمی اجرا می‌شود. اکثر تعطیلی‌ها نیز با هدف انجام تعمیرات رخ می‌دهند. جان مک‌لنان، متخصص ژئومکانیک از مؤسسه‌ی انرژی و زمین‌شناسی دانشگاه یوتا می‌گوید تولیدکننده‌های نفت از دهه‌ها پیش به این نتیجه رسیده‌اند که چاه‌ها پس از تعطیلی موقت، تولید نفت کمتری نسبت به گذشته دارند. البته هنوز دلیل اصلی خسارت واردشده و کاهش تولید نفت در آن چاه‌ها مشخص نیست. مک‌لنان اعتقاد دارد افزایش سهم آب، یکی از دلایل کاهش بهره‌وری چاه‌ها پس از بازگشایی مجدد است.

چاه نفت عموما ترکیبی از نفت و آب را در خود دارد. هردو مایع‌ به‌صورت ترکیب‌شده استخراج می‌شوند و سپس آب به‌عنوان ماده‌ی اضافه‌ی استخراج از نفت جدا می‌شود. وقتی یک چاه نفت بسته شود، نسبت نفت و آب تغییر می‌کند، چون دیگر خبری از لوله‌ی عظیم استخراج و خارج کردن و جدا کردن نفت از آب نیست. در ادامه از آن‌جایی که صخره‌های حاوی نفت آن‌چنان نفوذپذیر نیستند، آب در شکاف‌ آن‌ها جمع می‌شود. وقتی مجددا چاه را باز می‌کنیم، احتمالا آب بیشتری با نفت خارج می‌شود که درنهایت، کاهش بازدهی استخراج را در پی دارد. چاه‌های استخراج نفت از صخره‌های زیرزمینی، عموما با حاشیه‌ی سود پایین کار می‌کنند، درنتیجه تغییری حتی جزئی در بهره‌وری آن‌ها، موجب خسارت مالی شدید برای تولیدکننده خواهد بود.

پالایشگاه نفت

فان اورت می‌گوید زمان تعطیل ماندن چاه نفت، ارتباطی مستقیمی با خسارت واردشده به آن ندارد. درواقع به‌محض اینکه چاه بسته شود، خسارت به بازدهی آن وارد خواهد شد. اگر تولیدکننده‌ها مجبور شوند چاهی را به دفعات تعطیل کنند، خسارت وارده چندبرابر شده و بازدهی بسیار کمتر می‌شود. او درنهایت می‌گوید بهتر است وقتی چاه نفتی شروع به کار می‌کند، هیچ‌گاه فعالیت آن را متوقف نکنید.

چاه‌های نفت دریایی وضعیت بهتری نسبت به چاه‌های صخره‌ای دارند. برای ایالات متحده، هزار چاه نفتی که در خلیج مکزیک قرار دارند، خسارت کمتری تحمل می‌کنند. ایران و دیگر کشورهای غرب آسیا نیز که حجم عمده‌ی نفت خود را از خلیج فارس استخراج می‌کنند، وضعیت بهتری دارند. این چاه‌ها عموما فرایند ساده‌تری دارند و تنها با نفوذ یک لوله به بستر ذخیره‌ی نفت و مکش آن، کار می‌کنند. تعطیلی چاه‌های دریایی روندی مرسوم‌تر محسوب می‌شود و توقف تولید در آن‌ها، خسارت چندانی به بار نمی‌آورد. طبق گفته‌ی مک‌لنان، نفتی که در منابع زیر دریا و خلیج قرار دارد، با جریان و سیالیت راحت‌تری استخراج می‌شود.

تعطیلی چاه‌های نفت فعال در دریا، نیازمند فعالیت‌های پیچیده‌ی تعمیر و نگه‌داری است

مک‌لنان می‌گوید اگرچه چاه‌‌های نفت دریایی و اقیانوسی خسارت کمتری از تعطیلی متحمل می‌شوند، اما چالش اصلی، دشواری در بستن و توقف تولید در آن‌ها است. برخی از لوله‌هایی که در زیر دریا هستند، درصورت وجود پارافین‌های مومی در نفت استخراجی، نیاز به حفاظت بیشتری دارند. درواقع احتمال انجماد این مواد پارافینی در لوله‌های کف اقیانوس بسیار بالا تخمین زده می‌شود چون لوله‌ها در دمایی نزدیک به نقطه‌ی انجماد مواد کار می‌کنند.

پیش از اینکه یک چاه نفت اقیانوسی بسته شود، اقدام‌های نگه‌داری متعددی نیاز خواهد بود. به‌عنوان مثال باید لوله‌ی حامل نفت شست‌و‌شو داده شده و با ماده‌ای پر شود که از انجماد پارافین جلوگیری کند. مک‌لنان می‌گوید اگر اقدام‌های پیشگیرانه‌ی مناسب انجام نشوند، احتمال اختلال در عملکرد لوله‌های زیر سطح دریا افزایش می‌یابد.

تصمیم کشورهای عضو اوپک به کاهش تولید نفت، درحالی اجرا می‌شود که آمریکایی‌ها از چند وقت پیش تعطیلی چاه‌های نفت خود را شروع کرده‌اند. تعطیلی بیشتر در دو هزار شرکت خصوصی تولیدکننده‌ی نفت رخ داد که تولید روزانه‌ی کمتر از دو هزار بشکه دارند. متخصصان می‌گویند همین رخدادها نشان می‌دهد که تغییرات رخ‌داده در صنعت نفت، بیش از همه به شرکت‌های کوچک و خصوصی فشار وارد می‌کند. فردریک لارنس، معاون ارشد اقتصاد و روابط بین‌الملل انجمن نفت مستقل آمریکا در این‌باره می‌گوید: «کاهش قیمت تاحدودی به شرکت‌ها ضربه می‌زند، اما ترکیب شدن آن با بحران کووید ۱۹ مانند سقوط آزاد به سمت زمین بدون چتر نجات است».

استخراج نفت

شرکت‌های کوچک و خصوصی تولیدکننده‌ی نفت، منابع مالی و اعتباری به‌اندازه‌ی تولیدکننده‌های بزرگ دولتی یا سازمان‌های باسابقه‌ی فعال در صنعت ندارند. به‌علاوه، شرکت‌های بزرگ دسترسی بهتری به منابع ذخیره‌سازی و توزیع نفت دارند و چالش را مدیریت می‌کنند. آن‌ها همچنین جریان‌های درآمدی متعددی برای خود ایجاد کرده‌اند و در زمان بحران در یک جریان، تمرکز خود را روی بخش دیگر معطوف می‌کنند. فراموش نکنید که شرکت‌های بزرگ تولیدکننده‌ی نفت، علاوه بر استخراج، در حوزه‌های دیگر همچون پالایش و حمل‌ونقل و تولید مشتقات نیز فعال هستند. درمقابل، شرکت‌های کوچک کاملا وابسته به چاه‌ها هستند و درصورت عدم دسترسی به منابع ذخیره‌سازی، راهی به جز تعطیلی چاه ندارند.

در ادامه بخوانید:

باوجود مقاومت نسبی شرکت‌‌‌های بزرگ تولیدکننده‌ی نفت درمقابل کاهش تقاضا در بازار، آن‌ها هم از تأثیرات تعطیلی چاه‌ها در امان نیستند. وال‌استریت ژورنال هفته‌ی گذشته در گزارشی ادعا کرد که شرکت‌های بزرگ آمریکایی فعال در چاه‌های دریایی هم به‌مرور تعطیلی چاه‌ها را شروع کرده‌اند. آن‌ها تعطیلی را به همین منوال ادامه می‌دهند تا از تصمیم ایالات متحده و کشورهای دیگر مبنی بر کاهش تولید نفت، همسو بمانند. همان‌طور که گفته شد، تعطیلی چاه‌های فعال در دریاها، هزینه‌های زیاد تعمیر و نگه‌داری را به شرکت‌ها تحمیل می‌کند.

کارشناسان باتجربه می‌گویند تعطیلی چاه‌های نفت فعال در خشکی و دریا، رخدادی بی‌سابقه محسوب می‌شود. آن‌ها اعتقاد دارند ادامه‌ی روند کنونی قطعا منجر به تعطیلی‌ها یا خرید و ادغام‌هایی در بازار خواهد شد. شرکت‌های کوچک مجبور به تعطیلی کامل، یا پیوستن به زیرمجموعه‌ی شرکت‌های بزرگ می‌شوند. درنهایت کارشناسان آمریکایی می‌گویند اگرچه کووید ۱۹ صنعت نفت این کشور را تعطیلی نخواهد کرد (که می‌توان آن را به کشورهای دیگر هم بسط داد)، اما قطعا منجر به تغییراتی عظیم در صنعت در دوران پساکرونا خواهد شد.

بمنظور اطلاع از دیگر خبرها به صفحه اخبار فناوری مراجعه کنید.
منبع