ایران همچنان در موج اول کرونا به سر می‌برد

با گذشت هشت ماه از آغاز شیوع ویروس جدید کرونا در ایران، شمار مبتلایان به کووید ۱۹ در ایران از مرز نیم‌میلیون نفر گذشت. با وجود توصیه‌های بسیار مسئولان بهداشتی برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی، همچنان بسیاری از مردم موارد تأکیدشده برای پیشگیری از شیوع کرونا را رعایت نمی‌کنند و همین امر باعث شده که وضعیت بحرانی در کشور تشدید شود. شروع فصل سرما نیز تأثیر زیادی بر ماندگاری ویروس و افزایش سرایت آن گذاشته است.

حمید سوری، استاد اپیدمیولوژی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، در این خصوص اعلام کرد در حالی‌که همچنان در موج اول کرونا به سر می‌بریم، شیوع کرونا در ایران به مرحله‌ی خطرناکی رسیده و وارد پیک سوم شده است. این استاد دانشگاه با یادآوری اینکه واژه‌های موج و پیک دو معنای کاملا متفاوت دارند، در توضیح و تفاوت آن‌ها افزود که رسیدن به موج دوم یا سوم بیماری کرونا، یعنی اینکه کشوری توانسته است اپیدمی را در مرحله‌ای خاموش کند یا به مهار کامل برساند و در بازه‌ی زمانی دیگری، مجددا شاهد موج ابتلای افراد باشد. به‌گفته‌ی دکتر سوری، ایران از زمان شیوع کرونا تا امروز چنین تجربه‌ای نداشته است تا بتواند بیماری را به مرحله‌ی خاموشی برساند؛ بنابراین کشور ما، همچنان در موج اول بیماری کرونا قرار دارد.

به‌گفته‌ی این استاد اپیدمیولوژی، نوسانات کاهش یا افزایش موارد بیماری نیز، پیک نامیده می‌شود. در ماه‌هایی که گذشت، طبق نظر سوری، ایران دو بار در مرحله‌ی طغیان بیماری کرونا قرار گرفت و طبق شواهد و مطالعات، درحال‌حاضر پیک سوم کرونا در کشور شکل گرفته است؛ پیکی که نسبت به دو پیک قبل بسیار نگران‌کننده‌تر است.

سوری در توضیح پیک، به مثالی در مورد آنفولانزا اشاره کرد. برای مثال، در آنفلوآنزای فصلی، هر ساله موج‌های مکرری به‌دنبال هم ایجاد می‌شوند؛ به این شکل که یک یا دو هفته موارد حاد بیماری مشاهده می‌شود و درنهایت، پس از رسیدن به قله یا پیک، بیماری به حالت کنترل‌شده درمی‌آید. درادامه ممکن است یک یا دو ماه بعد، مجددا موج‌های دیگری از آن بیماری نیز، مشاهده شود. وی همچنین افزود که کشورهایی همانند استرالیا، نیوزلند، ایسلند و هنگ‌کنگ وارد پبک دوم کرونا شده‌اند؛ با‌این‌حال ایران و آمریکا باتوجه‌به آمار، همچنان درگیر پبک اول هستند.

دکتر حمید سوری: پیک سوم کرونا از دو پیک قبلی، بسیار نگران‌کننده‌تر است

سوری اذعان کرد که میانگین مرگ ناشی از کرونا در ایران حدود ۲/۵ برابر میانگین جهانی به‌ازای یک میلیون نفر جمعیت است. به‌گفته‌ی دکتر سوری، ایران یکی از ۱۰ کشوری است که با گذشت چندین هفته‌‌ی متوالی همچنان رتبه‌های بالای مرگ‌ومیر را ثبت می‌کند. عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، فقدان تعادل منطقی بین بیم و امید در شیوع کرونا را مهم‌ترین عامل شعله‌ور‌ترشدن آتش شیوع کووید ۱۹ دانست و خواستار ارا‌ئه‌ی راهکارهای مؤثر برای مهار ویروس کرونا از سیاست‌گذاران و متولیان بهداشت و درمان کشور شد. در اوایل هفته‌ی جاری نیز، تمهیداتی در این زمینه اندیشیده و با دستور رئیس‌جمهور، میزان جریمه‌ی نقدی درصورت رعایت‌نکردن دستورالعمل‌های بهداشتی از پنجاه هزار تا یک میلیون تومان تعیین شد.

سوری ترس از سرعت انتشار بیماری در شیوع کرونا را یکی از مهم‌ترین عوامل رفتارهای بازدارنده‌ی مردم دانست. وی خاطرنشان کرد که در زمان بالارفتن آمار مبتلایان و مرگ و میرها، روند ترس افراد بیشتر می‌شود و مردم بیشتر ملاحظات بهداشتی را رعایت می‌کنند؛ اما به‌محض کاهش آمارها دچار خوش‌خیالی کاذب می‌شوند و رفتارهای پرخطر انجام می‌دهند. عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی تصریح کرد که خوش‌خیالی در کاهش شیوع کرونا، وضعیت انتشار ویروس را در خطرناک‌ترین حالت موجود قرار خواهد داد.

همچنین عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهیدبهشتی درباره کاربرد رنگ‌هایی که در توصیف وضعیت کرونا در مناطق مختلف کشور استفاده می‌شوند، توضیحاتی ارائه کرد. به‌گفته‌ی دکتر سوری، تمام شهرهای کشور با عناوین مختلفی مانند قرمز، نارنجی، زرد، سبز و… رنگ‌بندی می‌شوند. وی افزود که این موارد تعاریف استانداردی دارند و به این شکل نیست که هر مسئول محلی یا استانداری برای نشان‌دادن حادبودن وضعیت شهر و استان خود، ادعای رنگ قرمز تیره را داشته باشد. سوری ضمن تشریح وضعیت کشور به‌لحاظ شیوع اذعان کرد زمانی‌که بیش از ۲۵ مورد بیمار جدید طی دو هفته در شهر یا استانی تأیید شود، آن شهر یا استان در تعاریف قرمز نام‌گذاری می‌شود؛ بنابراین درحال‌حاضر تمامی نقاط کشور قرمز است.

به‌عقیده‌ی کارشناسان بهداشتی زیادی، اگر شرایط کنونی شیوع کرونا در ایران با همین وضعیت ادامه پیدا کند، فاجعه‌ی عظیم انسانی رقم می‌خورد و خانواده‌های بسیاری جان خود را به‌علت ابتلا به ویروس کرونا از دست خواهند داد.

تشابه میان علائم و نشانه‌های سرماخوردگی، آنفلوانزا، آلرژی و کووید ۱۹ موجب سردرگمی افراد درباره‌ی این مسئله می‌شود که به کدام مورد مبتلا شده‌اند. باید توجه کرد که سیر بیماری‌های ویروسی معمولا کوتاه و حدود ۷ تا ۱۰ روز است و کسی که سابقه‌ی آلرژی تنفسی دارد، می‌تواند تفاوت این علائم را با آلرژی خود تشخیص دهد. بااین‌حال، بهترین راه تشخیص این بیماری‌ها مراجعه به پزشک است تا درصورت نیاز سایر مداخلات درمانی انجام شود.

روز پیش، دکتر حمید عمادی، متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری، با حضور در خبر ۲۱ صداوسیما اذعان کرد که درحال‌حاضر وضع بیمارستان‌ها مناسب نیست و نمی‌توانند مریض جدید بپذیرند؛ چراکه تمام تخت‌ها اشغال شده است.

به‌دنبال اشغال بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، افرادی که درحال‌حاضر علائم خفیفی از کرونا نشان می‌دهند، می‌توانند برای اطمینان از وضعیت خود به مراکز ۱۶ یا ۲۴ ساعته‌ی کرونا مراجعه کنند. مراکز ۱۶ ساعته‌ و ۲۴ ساعته‌ی خدمات جامع سلامت، با هدف غربالگری بیماران مشکوک به ویروس کرونا و کاهش مراجعان به بیمارستان‌ها راه‌اندازی شدند. در این مراکز، خدماتی همچون غربالگری، درمان سرپایی و ادامه‌ی مراقبت در منزل ازجمله غربالگری، مشاوره، آموزش و تجویز دارو ارائه می‌شود. به‌گفته‌ی وزارت بهداشت، بیماران دارای علائم بیماری کووید ۱۹ می‌توانند با سامانه‌ی ۴۰۳۰ تماس برقرار کنند که ۳۲ هزار کارشناس در آن آماده‌ی پاسخ‌گویی به سؤالات مردم هستند و پس از دریافت راهنمایی‌های لازم، درصورت نیاز به مراکز سرپایی ارجاع داده شوند. شماره‌ی تلفن ۱۹۰ نیز متعلق به سامانه‌ی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است و برای پاسخ‌گویی به سؤالات مردم درخصوص ویروس کرونا به‌صورت ۲۴ ساعته و هر روز هفته دردسترس است.

فرمانده‌ی ستاد مقابله با کرونا در استان تهران نیز با بیان اینکه تهران در حال تجربه‌ی سخت‌ترین روزها در پیک سوم کرونا است، به تعطیلات پیش‌رو اشاره کرد و از وضع جرایم برای خودروهای غیربومی خبر داد که به سفر می‌روند. به‌گفته‌ی علیرضا زالی، به‌دلایل مختلف اپیدمیولوژی چرخش ویروس در عرصه‌ی جغرافیای عمومی در کشور و افزایش بار بیماری در شهرهای مبدا و مقصد، آمار ابتلا به کرونا در این سفرها رو به افزایش می‌رود. در همین زمینه، وزیر بهداشت امروز از ممنوعیت سفر به پنچ کلان‌شهر کشور در ایام تعطیلی پیش ر‌و خبر داد.