مایکروسافت پایگاه داده‌ MS Celeb را به‌طور مخفیانه حذف کرد

MS Celeb بزرگ‌ترین پایگاه‌ داده‌ی تشخیص چهره‌ی عمومی در جهان، به‌طور ناگهانی حذف شد. در این دیتابیس، چهره‌ی افراد مشهور بدون اجازه آن‌ها ثبت شده بود.

مایکروسافت در سال ۲۰۱۶ پایگاه‌ داده‌ای به بزرگی بیش از ۱۰ میلیون تصویر متشکل از ۱۰۰‌ هزار تصویر از چهره‌ی افراد ایجاد کرد. حال، فایننشال تایمز گزارش داده‌است مایکروسافت اخیرا در خفا پایگاه داده‌ی ام‌اس سِلِب (MS Celeb) را از اینترنت حذف کرده است. 

MS Celeb قبل از اینکه از روی اینترنت برداشته شود، بزرگ‌ترین پایگاه‌ داده‌ی تشخیص چهره‌ی عمومی در جهان محسوب می‌شد. نام‌گذاری Celeb به‌خاطر وجود چهره‌ی شخصیت‌های مشهوری (سلبریتی) است که داخل پایگاه داده قرار گرفته شده‌ بود. به‌گفته‌ی فایننشال تایمز، رضایت بسیاری از افرادی که در این پایگاه داده حضور داشتند، برای استفاده از تصویرشان در دیتابیس جلب نشده بود؛ بلکه مایکروسافت با جستجوی اینترنت، عکس‌ها و ویدیوهایی که مجوز کریتیو کامنز (Creative Commons) داشته‌اند، آن‌ها را گردآوری کرده‌ بود (عکس‌هایی که مجوز کریتیو کامنز دارند را می‌توان برای مقاصدی چون تحقیقات علمی مورد استفاده قرار داد). مجله‌ی فایننشال تایمز مجموعه‌ای را یافته بود که شامل چهره‌های شهروندان خاص و روزنامه‌نگاران امنیتی همانند کیم زتر، آدرین چن و جولی بریل (از مسئولان پیشین FTC) و تعدادی فرد مشهور دیگر بود.

مایکروسافت به فایننشال تایمز گفته بود: «این وب‌سایت برای اهداف آکادمیک درنظر گرفته شده‌ است و توسط کارمندی که اکنون با مایکروسافت همکاری ندارد، گردانده می‌شود.» چندین شرکت از جمله IBM، پاناسونیک، انویدیا، علی‌بابا و هیتاچی از مجموعه‌ی MS Celeb استفاده می‌کرده‌اند. شرکت‌های سنس‌تایم (Sensetime) و مگوی (Megvii) نیز از این مجموعه استفاده می‌کردند. این دو شرکت تأمین‌کنندگان مقامات چین در شین‌ژیانگ هستند که در آن تکنولوژی تشخیص چهره و هوش مصنوعی برای ردیابی و دستگیری گروه‌های اقلیت همانند مسلمان اویغور مورد استفاده قرار می‌گیرد. سنس‌تایم در اواخر سال ۲۰۱۸ بیش از ۴.۵ میلیارد دلار ارزش داشت و سیستم‌های سنس‌توتم (SenseTotem) و سنس‌فیس (SenseFace) توسط بخش‌های مختلف پلیس چین استفاده می‌شد. مگوی که توانسته است اخیرا حدود ۷۵۰ میلیون دلار جذب سرمایه کند، صاحب تکنولوژی با نام ++Face است که در گزارش دیدبان حقوق بشر، پلیس شین‌ژیانگ از آن برای پیدا کردن اقلیت‌های نژادی در چین استفاده می‌کرده‌است. به‌گزارش نیویورک تایمز، هر دو شرکت ادعا دارند از اینکه از نرم‌افزارشان برای طبقه‌بندی نژادی اقلیت‌ها استفاده می‌شده، مطلع نبوده‌اند.

هنوز مشخص نیست که آیا داده‌های MS Celeb به‌طور قطعی در برنامه‌ی تفکیک نژادی شین‌ژیانگ نقش داشته‌اند یا خیر؛ و درصورت نقش داشتن، مجموعه داده‌های مایکروسافت در توسعه‌ی این فناوری چقدر تأثیر داشته‌است. محققان مگاپیکسل ادعا دارند مایکروسافت به‌وضوح نتوانسته است کسانی را که از پایگاه داده استفاده می‌کردند، کنترل کند. براساس یکی از نمودارهای مگاپیکسل، در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ چین درصدر فهرست استفاده‌کنندگان از پایگاه‌ داده‌ی MS Celeb قرار داشته‌است.

مایکروسافت مخالفت خود را در مورد استفاده از این فناوری برای نظارت دولتی اعلام کرد. ردموندی‌ها در دسامبر سال ۲۰۱۸ از شرکت‌ها خواسته بودند روشی امنیتی برای جلوگیری از سوءاستفاده از این تکنولوژی توسعه دهند و از دولت‌ها نیز درخواست کرده‌بودند تا برای استفاده از تکنولوژی تشخیص چهره قوانینی وضع کنند. مایکروسافت پیش از این نیز در پستی وبلاگی به امکان بالقوه‌ی سوءاستفاده‌ی دولت‌ها از فناوری تشخیص چهره اذعان کرده بود. پیش‌تر در ماه آوریل، مایکروسافت درخواست پلیس کالیفرنیا برای نصب فناوری تشخیص چهره در ماشین‌های پلیس و دوربین واقع‌شده در لباس مأموران پلیس را رد کرده‌بود؛ چرا که به‌عقیده‌ی ردموندی‌ها، استفاده از تکنولوژی تشخیص چهره به این صورت ممکن بود زنان و اقلیت‌ها را مورد تبعیض قرار دهد.

بااین‌حال، حسن نیت و اقدامات اعتراضی مایکروسافت به همین میزان محدود می‌شود. به‌گزارش فایننشال تایمز، تمامی کسانی که تاکنون پایگاه داده‌ی MS Celeb را دانلود کرده‌اند، به آن دسترسی دارند و این مجموعه داده همچنان ازطریق گیت‌هاب، دراپ‌باکس و Baidu Cloud در دسترس است.