طراحی نانو واکسنی که از انتشار ملانوم پیشگیری می‌کند

پژوهشگران نانو واکسن جدیدی را طراحی کرده‌اند که هم پیشرفت سرطان پوست را آهسته می‌کند و هم از شکل‌گیری آن در موش‌های سالم ممانعت به‌عمل می‌آورد.

یک نانوواکسن جدید نتایج امیدوارکننده‌ای را در مدل‌های موش در درمان سرطان پوست حاصل کرده است. در این واکسن آینده‌نگر، دو داروی آزمایشی جدید درون یک نانوذره‌ی کوچک قرار گرفته‌اند و نتایج آزمایش‌های اولیه نشان می‌دهد که این درمان هم می‌تواند موجب تحریک سیستم ایمنی درجهت کشتن ملانوم شود و هم به‌عنوان واکسن پیشگیری‌کننده مانع از توسعه‌ی سرطان شود. رونیت سانچی فاینارو، نویسنده‌ی مقاله توضیح می‌دهد:

مبارزه دربرابر سرطان و مخصوصا ملانوم طی چند سال اخیر با توسعه‌ی روش‌های درمانی مختلفی مانند شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و ایمنی‌درمانی پیشرفت کرده اما رویکرد واکسن که اثربخشی آن درمقابل بیماری‌های ویروسی مختلف تأیید شده، هنوز علیه سرطان تحقق پیدا نکرده است.

در پژوهش جدید، توسعه‌ی نانوذرات ریزی را که حاوی ترکیبی از دو داروی آزمایشی جدید سرطان هستند (یک آنتی‌بادی ضد PD1 و یک آنتی‌بادی ضد OX40)، تشریح شده است. هر دو مولکول برای تحریک سیستم ایمنی بدن درجهت حمله به سلول‌های تومور طراحی شده‌اند و در پلیمرهای کوچک زیست تجزیه‌پذیری به نام نانوذرات منوزیله قرار گرفته‌اند.

این نانوواکسن روی دو مدل موش مختلف مورد آزمایش قرار گرفته است. در موش‌هایی که ملانوم آن‌ها در مراحل اولیه بود، این روش درمان موجب کند شدن روند پیشرفت بیماری شد. اما بخش جالب این مطالعه، اثرات پیشگیرانه‌ی واکسن مذکور بود. وقتی این واکسن روی موش‌های سالم استفاده شد، حتی پس از تزریق سلول‌های ملانوم به موش‌های سالم، واکسن مانع از توسعه ملانوم می‌شد. سانچی فاینارو می‌گوید:

نتیجه این بود که موش‌ها بیمار نشدند یعنی واکسن از بروز بیماری پیشگیری کرده بود.

در آزمایش‌های آزمایشگاهی دیگر نشان داده شد که این روش درمان روی سلول‌های ملانوم متاستاتیک انسانی مؤثر است (در این مورد سلول‌های سرطانی بیمارانی که ملانوم آن‌ها به مغز رسیده بود). البته این پژوهش در اول راه قرار دارد و هنوز اثربخشی یا بی‌خطر بودن این روش در درمان بیماران انسانی نشان داده نشده است. بر این اساس، نمی‌توان انتظار داشت که چنین روش درمانی حداقل طی ۱۰ سال آینده در دسترس قرار گیرد. اگرچه به‌عنوان یک مدل اثبات مفهوم نشان‌دهنده‌ی پتانسیل واکسن‌های نانوذرات در پیشگیری از سرطان است و در این زمینه پژوهشی کاملا متقاعدکننده است. سانچی فاینارو می‌گوید:

پژوهش ما دری را رو به رویکردی کاملا جدید (رویکرد واکسن) برای درمان مؤثر ملانوم حتی در مراحل پیشرفته‌ی بیماری می‌گشاید. ما اعتقاد داریم که این روش برای انواع دیگر سرطان نیز مناسب است و کار ما اساسی محکم برای توسعه‌ی دیگر انواع نانوواکسن سرطان فراهم می‌کند.

نتایج این پژوهش در مجله‌ی Nature Nanotechnology منتشر شده است.