به گزارش سرویس تازه های دنیای فناوری مجله عصر اطلاعات ،
از زمان ابداع آزمون آینه درحدود نیم قرن پیش، شواهد فزایندهای وجود داشته است که این آزمون بهاندازهای که پیشنهاد شده است، دقیق نیست. بسیاری از حیوانات بسیار اجتماعی ازجمله میمونها در این آزمایش موفق نمیشوند؛ مگر اینکه اول استفاده از آینه را یاد بگیرند. همچنین، حیواناتی ماند گوریلها که مطمئن هستیم خویشتنآگاه هستند، در این آزمون شکست خوردهاند.
برای مثال، سگها را نظر بگیرید. آنها توانایی همدلی دارند. این ویژگی حاکی از داشتن درکی از خود و دیگران است. بااینحال، سگها معمولاً در آزمون آینه رد میشوند. روبرتو کازولا گاتی، زیستشناس دانشگاه ایالتی تومسک، در سال ۲۰۱۵ گفت: «ازآنجاکه سگها درمقایسهبا انسانها و بسیاری از کپیها دربرابر محرکهای بصری حساسیت بسیار کمتری دارند، این احتمال وجود دارد که شکست این جانوران و گونههای دیگر در آزمون آینه عمدتاً ناشی از ماهیت حسی انتخابشدهی پژوهشگران برای آزمایش خویشتنآگاهی باشد و لزوماً ناشی از فقدان این ویژگی در حیوانات مطالعهشده نباشد.»
گاتی آزمون بویایی معادل آزمون آینه را روی سگها آزمایش کرد. در آزمایش او، بررسی شد که سگها دربرابر برفی که با ادرار خودشان یا ادرار سگ دیگری علامتگذاری شده است، چه واکنشی نشان میدهند. مطابق انتظار، سگها زمان بیشتری را صرف بوییدن نمونه ادرار سگهای دیگر کردند. گاتی گفت: «این آزمایش شواهد مهمی از وجود خویشتنآگاهی در سگها را ارائه میکند و میتواند نقش حیاتی در نشاندادن این موضوع ایفا کند که این قابلیت ویژگی خاص کپیهای بزرگ و انسان و چند حیوان دیگر نیست؛ بلکه به روشی بستگی دارد که پژوهشگران سعی میکنند آن را آزمایش کنند.»
از آن زمان، آزمایشهای دیگر نیز تأیید کردهاند حتی اگر درکی که سگها از خود دارند، بصری نباشد، آنها درک واضحی از خود دارند. علاوهبراین، حتی کودک انسان نیز ممکن است در آزمون آینه موفق نشود. در برخی از کشورها، کودکان تا شش سالگی در این آزمون موفق نمیشوند. درحالیکه آزمون آینه ممکن است وجود نوعی خودآگاهی را نشان دهد، بهنظر نمیرسد ردشدن در آن تأییدکنندهی فقدان این ویژگی باشد که در حیوانات اجتماعی بسیار مهم است.
خالق اصلی آزمون آینه فعلاً به نتایج پنگوئنها تردید دارد. گلپ گفت: «پنگوئنها ممکن است واقعاً توانایی تشخیص خود را داشته باشند؛ اما نشاندادن این موضوع درمقایسهبا آنچه در این مقاله آمده است، به علم دقیقتری نیاز دارد.»
باتوجهبه این پیچیدگیها، خودآگاهی ممکن است مانند بسیاری از ویژگیها بهجای اینکه آنطورکه آزمون آینه نشان میدهد، حالت دوقطبی داشته باشد، بهعنوان طیف ظاهر شود. برایناساس، برای بررسی این جنبه از آگاهی به آزمایشهای جدیدی نیاز خواهیم داشت.
این پژوهش در سرور مقالات پیشچاپ bioRxiv منتشر شده و در انتظار داوری است.
بمنظور اطلاع از دیگر خبرها به صفحه اخبار فناوری مراجعه کنید.