جنگ اوکراین؛ «ربات‌های قاتل» کاملاً خودمختار در راه‌اند

وحید نوابی، مدیرعامل AeroVironment، یکی از پیمان‌کاران وزارت دفاع آمریکا و سازنده‌ی پهپادهای نیمه‌خودمختار Switchblade، می‌گوید امروزه به فناوری‌هایی دسترسی داریم که می‌توانند این نوع پهپادها را کاملاً خودمختار کنند.

مایکیلو فدروف، وزیر تحول دیجیتال اوکراین، می‌گوید سلاح‌های کاملاً خودمختار قدم منطقی و اجتناب‌ناپذیر بعدی در حوزه‌ی جنگ هستند. او اخیراً گفته بود که احتمالاً سربازان در ۶ ماه آینده، این سلاح‌ها را در میدان جنگ خواهند دید.

طرفداران سیستم‌های تسلیحاتی کاملاً خودمختار می‌گویند این فناوری باعث می‌شود سربازان در میدان جنگ از خطرهای اصلی دور باشند. همچنین، این سیستم‌ها باعث می‌شوند که بتوان تصمیمات مهم نظامی را خیلی سریع گرفت تا توان دفاعی به‌طور‌اساسی بهبود پیدا کند.

در‌حال‌حاضر، سلاح‌های نیمه‌خودمختار نظیر جنگ‌افزارهای پرسه‌زن که اهداف را دنبال می‌کنند و در نزدیکی آن‌ها منفجر می‌شوند، نیازمند ناظر انسانی هستند. این جنگ‌افزارها می‌توانند انجام عملیاتی خاص را پیشنهاد دهند؛ اما تا زمانی‌که اپراتور انسانی تصمیم نگیرد، دست به هیچ کاری نمی‌زنند.

در مقام مقایسه، پهپادهای کاملاً خودمختار نظیر آنچه متخصصان نظامی «شکارچیان پهپاد» خطاب می‌کنند و در اوکراین حضور دارند، می‌توانند ۲۴ ساعته وسایل نقلیه‌ی هوایی بدون سرنشین را رهگیری و غیرفعال کنند. این پهپادها برای انجام عملیات به دخالت مستقیم انسان نیاز ندارند و سریع‌تر از انسان کارها را انجام می‌دهند.

منتقدان می‌گویند که انسان باید درباره‌ی مرگ و زندگی در دوران جنگ تصمیم‌گیری کند، نه ربات‌های مبتنی‌بر هوش مصنوعی. ارائه‌ی این تصمیم‌ مهم به الگوریتم‌های نرم‌افزاری، نمونه‌ی بارز «انسان‌زدایی دیجیتالی» است.

رهبران پویش جلوگیری از ربات‌های قاتل به‌همراه دیده‌بان حقوق بشر در تلاش‌اند تا از ساخت سلاح‌های کاملاً خودمختار را جلوگیری کنند. آنان می‌گویند سیستم‌های تسلیحاتی خودمختار از قضاوت صحیح انسانی برای متمایز‌کردن هدف‌های نظامی از افراد غیرنظامی بی‌بهره هستند. این سیستم‌ها آستانه‌ی جنگ را کاهش می‌دهند و کنترل معنادار انسان بر اتفاقات میدان نبرد را از بین می‌برند.

دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید ارتش‌هایی نظیر آمریکا، روسیه، چین، کره‌‌جنوبی و اتحادیه‌ی اروپا که بیشترین سرمایه‌گذاری را روی سیستم‌های تسلیحاتی خودمختار انجام می‌دهند، جهان را وارد مسابقه‌ی تسلیحاتی جدیدی می‌کنند که پرهزینه و بی‌ثبات است. یکی از عواقب احتمالی این است که فناوری‌های پیشرفته‌ی استفاده‌شده در سلاح‌های خودمختار به‌دست تروریست‌ها بیفتد.