اولین پرتاب جدیدترین راکت فضایی چین با شکست روبه‌رو شد

روز دوشنبه، چینی‌ها اولین‌بار راکت جدیدی از خانواده‌ی لانگ‌ما‌رچ را پرتاب کردند. راکت لانگ‌ما‌رچ 7A که حامل ماهواره‌ای محرمانه بود، نتوانست محموله‌ی خود را به مدار انتقالی زمین‌ثابت برساند. این ماهواره ساعت ۱۷:۰۴ روز دوشنبه (به‌ وقت تهران) از پایگاه فضایی ونچنگ در جزیره‌ی هاینان پرتاب شد. عده‌ی زیادی از کاربران شبکه‌های مجازی نیز فیلم‌ها و تصاویر مختلفی از لحظه‌ی پرتاب این راکت به‌اشتراک گذاشته ‌بودند.

^{لحظه‌ی پرتاب راکت لانگ‌ما‌ر‌چ 7A}

شرکت فناوری و علوم فضایی چین معمولا یک ساعت پس از شروع چنین مأموریت‌هایی موفق‌بودن مأموریت را اعلام می‌کند؛ اما این‌بار از اعلام موفقیت پرتاب خبری نبود. درنهایت، یکی از وب‌سایت‌های خبری دولتی چین کمتر از دو ساعت پس از شروع پرتاب، اعلام کرد پرتاب راکت ناموفق بوده است. این وب‌سایت جزئیاتی از مشکلات پیش‌آمده منتشر نکرده و صرفا به این مسئله بسنده کرده است که دراین‌زمینه بررسی‌هایی خواهد شد.

این در حالی است که براساس ویدئوهای منتشر‌شده‌ی کاربران مختلف در شبکه‌های اجتماعی، ازجمله شبکه‌ی اجتماعی ویبو، به‌نظر می‌رسد عملکرد نامناسب موتور مرحله‌ی دوم راکت، موسوم به YF-115، دلیل این شکست بوده است. براساس این ویدئوها، حدودا سه دقیقه پس از پرتاب و پس از پایان فعالیت مرحله‌ی اول راکت، موتور مرحله‌ی دوم فعال‌؛ اما پس از مدت کوتاهی دچار انفجار شده‌ است.

^{ویدئویی از پرتاب راکت لانگ‌ما‌ر‌چ 7A؛ انفجار احتمالی در انتهای ویدئو دیده می‌شود}

برنامه‌ی پرتاب لانگ‌ما‌رچ 7A در حالی ادامه‌یافته بود که قوانین مربوط به جلوگیری از گسترش ویروس کرونا در پایگاه فضایی ونچنگ به اجرا گذاشته می‌شوند. محوله‌ی نصب‌شده روی این راکت نیز ماهواره‌ای محرمانه بود که از آن صرفا با عنوان «ماهواره‌ی اثباتگر فناوری شماره‌ی ۶» یاد می‌شد.

مراحل آماده‌سازی راکت هم در‌مقایسه‌با گذشته با پنهان‌کاری بیشتری انجام می‌شدند. برای مثال، برخلاف پرتاب پیشین راکت لانگ‌ما‌رچ ۵ که تصاویر پرتاب به‌طور مستقیم برای علاقه‌مندان پخش می‌شد، این‌بار از پخش مستقیم خبری نبود.

راکت لانگ‌ما‌رچ 7A

لانگ‌ما‌رچ 7A براساس راکت لانگ‌ما‌رچ ۷ توسعه یافته که تاکنون دو پرواز را در کارنامه‌ی خود ثبت کرده است. این راکت در آخرین پرواز خود فضاپیمای سوخت‌رسان تیانژو را به آزمایشگاه فضایی تیان‌گونگ ۲ رساند. راکت یادشده از سوخت راکت (RP-1) و اکسیژن مایع استفاده می‌کند و قرار است جایگزین راکت‌های قدیمی‌تری شود که از سوخت‌های سمی هایپرگالیک استفاده می‌کنند.

حداکثر وزن پرتاب راکت ۶۰٫۱۳ متری لانگ‌ما‌رچ 7A تقریبا ۵۷۳ تن است و می‌تواند محموله‌ای هفت‌تنی را به مدار انتقالی زمین ثابت برساند. مرحله‌ی اول راکت با قطر ۳/۳۵ متر دو موتور YF-100 را در خود جای داده است که از سوخت راکت و اکسیژن مایع استفاده می‌کنند. حول این بخش، چهار بوستر قرار دارند که هرکدام از آن‌ها نیز به موتور YF-100 تجهیز شده‌اند.

لانگ‌ما‌ر‌چ 7A یک راکت ماژولار است

برای مرحله‌ی دوم نیز از چهار موتور YF-155 استفاده می‌شود که درمجموع نیرویی معادل ۷۰۶ کیلونیوتون تولید می‌کنند و این موتور نیز از ترکیب سوخت راکت و اکسیژن مایع استفاده می‌کند.

درحالی‌که لانگ‌ما‌رچ 7A مرحله‌ی اول و دوم خود را از لانگ‌ما‌رچ ۷ به عاریت گرفته است، مرحله‌ی دوم راکت از راکت لانگ‌ما‌رچ 3B گرفته شده است. این مرحله دو موتور YF-75 با سوخت هیدروژن و اکسیژن مایع دارد و به لانگ‌ما‌رچ 7A اجازه می‌دهد محموله‌های حجیم‌تری به مدار انتقالی زمین‌ثابت برساند.

^{اجزای مختلف راکت لانگ‌ما‌ر‌چ 7A}

راکت‌های لانگ‌ما‌رچ ۵ و ۷ و زیرمجموعه‌های آن‌ها، دو راکت جدید چینی‌ها هستند که قرار است جایگزین راکت‌های قدیمی‌تر این کشور شوند. راکت‌های قدیمی چینی‌ها از سوخت‌های هایپرگالیک استفاده می‌کنند که به‌شدت سمّی هستند.

علاوه‌بر‌این، راکت‌هایی مانند لانگ‌ما‌رچ 3B از پایگاه فضایی ژیچنگ پرتاب می‌شوند که خشکی و مناطق مسکونی آن‌ها را احاطه کرده است. متأسفانه گاهی بقایای راکت‌های پرتاب‌شده از این پایگاه در بازگشت به زمین در مناطق مسکونی سقوط می‌کنند و خساراتی به‌بار می‌آورند. درمقابل، لانگ‌ما‌رچ ۷ و ۵ از پایگاه فضایی ونچنگ در جزیره‌ی هاینان پرتاب می‌شوند و مسیر پرواز آن‌ها از فراز دریا می‌گذرد.

اثرهای شکست لانگ‌ما‌رچ 7A بر برنامه‌ی فضایی چین

خانواده‌ی لانگ‌ما‌رچ ۷، به‌عنوان راکتی‌هایی ماژولار، بخش‌هایی از خود را با دیگر راکت‌های جدید چینی به‌اشتراک می‌گذارند. اگر دلیل شکست لانگ‌ما‌رچ 7A همانند گمانه‌زنی‌ها در شبکه‌های اجتماعی به عملکرد نامناسب موتور YF-115 در مرحله‌ی دوم مربوط باشد، ممکن است با تأخیر در برنامه‌ی آزمایش راکت‌های لانگ‌ما‌رچ ۷ و ۶ مواجه شویم که از همین موتور استفاده می‌کنند.

^{راکت لانگ‌ما‌ر‌چ ۵}

بوسترهای راکت لانگ‌ما‌ر‌چ ۵ هم از موتور YF-100 استفاده می‌کنند که با لانگ‌ما‌رچ 7A و بخش‌هایی از هسته‌ی مرکزی مرحله‌ی اول لانگ‌ما‌رچ ۷ و ۵ نیز مشترک هستند. در‌صورتی‌که مشکل ایجاده‌شده مربوط به موتور YF-100 یا دیگر قطعات مشترک بین لانگ‌ما‌رچ ۵ و ۷ باشد، احتمالا شاهد تأخیر یا لغو برخی از مأموریت‌های جذاب‌ فضایی چین در سال جاری خواهیم بود.

پرتاب کپسول فضایی جدید، کاوشگر مریخ (هوشینگ-۱)، فضاپیمای سرنشین‌دار جدید، ماژول مرکزی ایستگاه فضایی تیان‌هه و کاوشگر چانگ‌ئی-۵ به مقصد ماه تماما برعهده‌ی راکت‌های خانواده‌ی لانگ‌ما‌رچ ۵ هستند. با‌این‌حال تا زمان اتمام بررسی‌ها و اعلام نتیجه، نمی‌توان دراین‌زمینه اظهارنظر قطعی کرد.