از تاثیرات قطعی اینترنت تا ویروس کرونا بر ایوند و ایونت‌ها!

در این مقاله  داده های ۶ماهه پایانی سال ۹۸ رو تحلیل و تاثیر عواملی چون کرونا و قطعی اینترنت بر آن و همچنین تصمیماتی که در این برهه های خاص در تیم محصول برای گذر از آن گرفتیم را بیان کنم، چون معتقدم به اشتراک گذاری این تجربه ها میتونه مفید باشه و در شرایط مشابه در تصمیم گیری به علاقه مندان و فعالان این حوزه کمک کند.

ایوند دو دسته کاربر اصلی دارد؛ برگزار کننده ها و شرکت کننده ها. از نظر من این تحلیل برای هر دو دسته و حتی برای سایرین میتونه جذاب باشه چراکه ایوند تقریبا بزرگترین جامعه آماری را در این زمینه دارد.

در پاییز و زمستان ۹۸ دو اتفاق بزرگ افتاد که تاثیر زیادی بر درآمد و خدمت رسانی کسب و کارهای آنلاین گذاشت اولی قطعی اینترنت و دومی که هنوز هم(در زمان تدوین این مقاله) گریبانگر ماست شیوع ویروس کرونا بود.

قطعی اینترنت

صبح روز شنبه ۲۵ آبان بود که زمزمه قطعی اینترنت به گوش میرسید و دسترسی ها هم محدود شده بود و پشتیبانی با حجم بالای تماس های برگزار کننده ها و کاربران مواجه شد که امکان دسترسی به سایت برایشان مقدور نبود بعد از مدتی که متوجه شدیم قضیه جدی هست و دسترسی به اینترنت جهانی محدود شده و فقط سایت های داخلی در دسترس خواهند بود باید اقدامی سریع می کردیم چراکه سرورهای ایوند خارج از ایران بود و کاملا از دسترس خارج می شد و انتقال به سرورهای داخلی زمان بر بود، بنابراین در تیم محصول تصمیم گرفتیم سرورها را با اولویت خدمت رسانی به کاربرها به داخل منتقل کنیم و این یعنی ابتدا بخش هایی چون ثبتنام در رویداد در دسترس کاربرها قرار می گرفت. مخلص کلام که این انتقال کامل حدود دو روز زمان برد و در این مدت اقداماتی صورت گرفت که شاید بازگویی آنها برای کسب تجربه بد نباشد. از آنجایی که برگزار کنندگان امکان خرید ابزار تبلیغاتی در ایوند دارند و یکسری از رویدادها نیز در همان برهه برگزار می شد، ابتدا لیستی از رویدادهایی که زمان برگزاری آنها یک هفته آتی بود تهیه و با برگزار کننده ها تماس گرفتیم تا در صورت عدم برگزاری به کاربرها اطلاع داده و ما هم بنا به وظیفه اجتماعی که به دوش داشتیم تبلیغاتی که خریداری کرده بودند را مرجوع یا مجددا برای آنها تمدید کردیم. قدم بعدی که پس از انتقال برداشته شد اطلاع رسانی سراسری به همه کاربران بود که ایوند در دسترس بوده و می توانید از خدمات آن مثل قبل استفاده کنید.

شیوع ویروس کرونا

به دنبال انتشار خبر ورود کرونا به ایران و انجام اقدامات پیشگیرانه در راستای جلوگیری از شیوع آن هفته اول اسفند ماه بود که کنسرت ها لغو و برگزاری بسیاری از رویدادها نیز کنسل شد. اینجا بود که موج دوم ضربه بر اقتصاد کسب و کارهای آنلاین به ویژه مواردی چون ایوند که با اجتماع مردم سروکار داشت صورت گرفت و امری اجتناب ناپذیر بود. اگر از ایوند استفاده کرده باشید می دانید که بخشی با عنوان برگزاری وبینار داشته که امکان ایجاد رویدادهای آنلاین را فراهم می کند. آمار گستره شیوع و ماندگاری این ویروس در چین حاکی از این بود که این مهمان ناخوانده تا چندین هفته آتی گریبان گیر ما بوده و باید تصمیمی برای مدیریت بحران در این برهه زمانی می گرفتیم لذا در تیم محصول تصمیماتی اخذ شد که نتایج آن را نیز در ادامه و از زبان آمار و داده ها خواهید دید. خب صورت مساله اصلی این بود که فعلا تا زمان نامعلوم برگزاری رویداد حضوری به شدت کاهش خواهد داشت و زمینه برای برگزاری رویدادهای آنلاین مهیا می باشد. لذا این بار نیز لیستی از رویدادهای حضوری پیش رو تهیه کردیم و با برگزار کننده ها تماس تلفنی برقرارکرده و امکانات ایوند برای برگزاری رویدادهای آنلاین را برایشان بازگو کردیم تا در صورت امکان رویدادهای خود را از حضوری به آنلاین تغییر دهند. همچنین لیستی از برگزار کنندگان بالقوه که اصولا رویداد آنلاین در ایوند برگزار می کردند تهیه کرده و با آنها تماس گرفتیم و موارد تشویقی چون کاهش ۵۰درصدی هزینه ثبت رویداد آنلاین برایشان در نظر گرفتیم تا از این فرصت استفاده کنند. از طرفی دیگر نیز در صفحه اول ایوند گزینه‌ای برای مشاهده رویدادهای آنلاین پیش رو قرار دادیم تا کاربران به شرکت در این رویدادها ترغیب شوند و برای ادامه نیز اگر رویدادی در قالب حضوری ثبت می شد بخش پشتیبانی آن را منتشر نکرده و با برگزار کننده جهت علت عدم انتشار و نیز راهنمایی وی برای برگزاری آنلاین رویداد تماس گرفته می شد.

تا به اینجای کار سعی کردم با بازگویی تصمیمات صورت گرفته در این دو مقطع زمانی مهم و به اشتراک گذاری تجربه شخصیم، مواردی رو بازگو کنم که پیش زمینه ذهنی براتون فراهم بشه تا شاید در آینده در تصمیم گیری های پیش رو به شما به عنوان یک مدیر محصول یا عضوی از تیم محصول، صاحب یک کسب و کار و یا حتی یک کاربر عادی کمک کند. سخن را کوتاه می کنم و مستقیم به سراغ داده ها میرم تا از زبون اونها باهم صحبت کنیم.

بخش اول، بررسی آمار مرتبط با رویدادها

نمودار ۱ بر اساس مجموع هفتگی تعداد رویدادهای ثبت و برگزار شده ترسیم شده و همانطور که می بینید در هفته ۹ به دلیل قطعی اینترنت کاهش ۷۵درصدی در تعداد رویدادهای ثبت شده و همچنین کاهش ۳۰ درصدی در رویدادهای برگزار شده و از هفته ۲۳ به بعد به دلیل شیوع کرونا بیش از ۶۰درصد کاهش در ثبت رویداد و بیش از ۸۰ درصد نیز کاهش در برگزاری رویدادها مشاهده می شود. برای درک بهتر اینکه چرا اصولا تعداد رویدادهای برگزار شده در هر هفته بیش از رویدادهای ثبت شده است بهتر است بدانید که اصولا بین یک تا دو هفته فاصله بین ثبت تا برگزاری رویداد وجود دارد.

مطابق با آنچه قبلا گفتم پس از شیوع کرونا تمهیداتی در راستای ترویج برگزاری رویدادهای آنلاین اندیشیدیم که نتیجه آن در نمودار۲ قابل مشاهده بوده و رشد چشم گیر رویدادهای آنلاین را به دنبال داشته است.

با بررسی نمودار ۳ می توان به وضوح دید که در ۳ هفته پایانی سال (به ویژه در هفته آخر) تعداد رویدادهای ثبت شده در دسته تحصیلی و علوم پایه رشد چشمگیری داشته و این امر نیز به دنبال تعطیلی مدارس و نیاز به برگزاری دوره های آموزشی آنلاین می باشد و همین امر موجب افزایش سهم دسته تحصیلی از مجموع رویدادهای آنلاین در نمودار۴ شده است. نکته دیگری که با بررسی نمودار ۳و۴ می توان به آن پی برد، عطش جامعه برای رویدادهای کسب و کار، کارآفرینی و مالی بوده و این امر خود نشان دهنده شرایط اقتصادی جامعه و علاقه افراد به راه اندازی یک کسب و کار و به نحوی افزایش درآمد می باشد.

بد نیست که بدونید تعداد رویدادهای آنلاین برگزار شده از ۵۰ رویداد در بهمن ماه به ۷۰۵ رویداد در اسفند ماه رسیده است.

بخش دوم، بررسی آمار مرتبط با شرکت کنندگان

نمودار ۶ بر اساس مجموع هفتگی تعداد شرکت کنندگان آنلاین و حضوری ترسیم شده و همانطور که می بینید در هفته ۹ به دلیل قطعی اینترنت کاهش ۸۰ درصدی در تعداد شرکت کنندگان و در هفته ۱۶ نیز به دنبال اتفاقات دیماه کاهش ۴۰ درصدی در تعداد شرکت کنندگان مشاهده می شود. با بررسی نمودار۶و۷ درمی‌یابیم از هفته ۲۳ به بعد به دلیل شیوع کرونا کاهش ۱۰۰درصدی در تعداد شرکت کنندگان حضوری داشته و همچنین تعداد شرکت کنندگان آنلاین در اسفند ماه به نسبت بهمن ماه تقریبا ۶ برابر شده است.

به وضوح می توان در نمودار ۸ دید که قطعی اینترنت در هفته ۹ کاهشی ۷۷درصدی در حجم فروش داشته و شیوع کرونا نیز موجب کاهش ۶۰ درصدی در حجم فروش اسفندماه نسبت به بهمن ماه شده است.

نمودار ۹ و ۱۰ و ۱۱ به ترتیب سهم هر دسته از مجموع رویدادها، شرکت کنندگان و مبلغ پرداختی برای شرکت در رویداد را نشان می دهد که می توان میزان علاقه مندی کاربران را از آن فهمید. این امر اطلاعات مفیدی در اختیار برگزار کنندگان قرار می دهد تا با توجه به رویداد خود دسته بندی مناسب را انتخاب کنند. اگر دقت کنید متوجه می شوید با اینکه رویدادهای حضوری در دسته کسب و کار بیشتر اند اما کاربران بیشتر در رویدادهای حضوری که در دسته کارآفرینی ثبت شده شرکت کرده اند و یا اینکه هرچند تعداد رویدادهای حضوری ثبت شده در دسته تکنولوژی به نسبت فنی، مهندسی کمتر است اما استقبال کاربران از آن بیشتر بوده و حتی پول بیشتری نیز برای شرکت در این نوع رویدادها پرداخته اند. به همین ترتیب می توان این قیاس را در دسته های دیگر نیز انجام داد.

نمودار ۱۲ قیاسی میان مجموع رویدادهای برگزار شده، مجموع شرکت کنندگان و مجموع مبالغ پرداختی ایجاد می کند. برای نمونه می توان دید با اینکه مجموع رویدادهای برگزار شده و شرکت کنندگان در اصفهان بیشتر از خراسان رضوی است اما رضوی ها بیشتر از اصفهانی ها برای شرکت در رویدادها هزینه کرده اند. از دیدی دیگر این نمودار به برگزار کننده ها کمک می کند تا ظرفیت استان خود در قیاس با سایر استان ها را دریابند.