رشد چشم‌گیر شمار کاربران فیسبوک در دوران شیوع ویروس کرونا

گزارش مالی فیسبوک از فصل اول سال ۲۰۲۰، تمامی پیش‌بینی‌های منتشرشده ازسوی تحلیل‌گران را پشت سر گذاشت. غول شبکه‌های اجتماعی رشد خارق‌العاده‌ی را از لحاظ تعداد کاربران ثبت کرد. البته در بخشی از گزارش شرکت به عدم قطعیتی اشاره می‌شود که بر اثر شیوع کرونا ایجاد شده است و آینده‌ی کسب‌وکار تبلیغاتی آن‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد.

با اجرای سیاست‌های فاصله‌گذاری اجتماعی در جهت جلوگیری از شیوع هرچه بیشتر ویروس کرونا، مردم برای ارتباط با دوستان و اعضای خانواده‌‌‌ی خود بیش‌ازپیش از شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های پیام‌رسان استفاده می‌کنند. دراین‌میان فیسبوک که سال گذشته با بحران‌های متعدد حریم خصوصی و شکایت‌های قانونی روبه‌رو شده بود، فرصت پیدا کرد تا کاربردهای مثبت شبکه‌ی اجتماعی خود را نیز نشان دهد.

فیسبوک در گزارش خود اعلام کرد که تعداد کاربران شبکه‌ی اجتماعی رکورد جدیدی را ثبت کرده است، اما تقاضا برای تبلیغات در پلتفرم، در سه‌ هفته‌ی گذشته روند نزولی داشت. درواقع کسب‌وکارهای کمتری در شرایط بحرانی کنونی، به‌دنبال انتشار تبلیغات در پلتفرم فیسبوک هستند. کاهش تبلیغات، بیش‌ازهمه ازسوی شرکت‌های فعال در کسب‌وکار سفر و خودرو مشاهده شد. دسته‌های مذکور به‌خاطر کاهش تمایل مردم به جابه‌جایی در شرایط بحرانی ویروس کرونا، بیشترین خسارت‌ها را متحمل شده‌اند.

گزارش مالی فیسبوک از فصل اول سال ۲۰۲۰، تعداد کاربران ماهانه‌ی شبکه‌ی اجتماعی را ۲/۶ میلیارد نفر عنوان می‌کند که نسبت به فصل مشابه سال گذشته، ۱۰ درصد افزایش داشته است. تحلیل‌گران انتظار داشتند که فیسبوک در دوره‌ی گذشته، حداکثر ۲/۵۶ میلیارد کاربر فعال ماهانه را ثبت کند. در بخش دیگری از گزارش گفته می‌شود که نزدیک به سه میلیارد نفر، از یکی از اپلیکیشن‌های فیسبوک شامل اینستاگرام و واتساپ استفاده کرده‌اند.

فیسبوک باوجود رکوردشکنی در تعداد کاربران فعال ماهانه، باید با چالش‌های ایجادشده بر اثر همه‌گیری ویروس کرونا هم مقابله می‌کرد. تولید محصولات سخت‌افزاری مخصوص مصرف‌کننده‌ی فیسبوک همچون هدست‌های واقعیت مجازی آکیولس و دستگاه‌های چت ویدیویی موسوم به Portal، به‌خاطر شروع ویروس با چالش مواجه شد. به‌علاوه، تولید و توزیع اطلاعات غلط پیرامون ویروس نیز هنوز با شدت زیادی در شبکه‌ی اجتماعی ادامه دارد. درنتیجه فیسبوک باید تلاش‌های خود را برای مدیریت محتوای مضر برای سلامت و امنیت جامعه، افزایش دهد.

فیسبوک باوجود رشد مناسب در فصل گذشته، آینده را نگران‌کننده می‌بیند

بیانیه‌ی فیسبوک می‌گوید آن‌‌ها انتظار دارند تا بهره‌وری کسب‌وکارشان تحت تأثیر چالش‌های خارج از کنترل قرار بگیرد. به‌عنوان مثال طولانی شدن فرمان‌های قرنطینه‌ی خانگی خصوصا در ایالات متحده‌ی آمریکا، غول شبکه‌های اجتماعی را با چالش مواجه می‌کند. به‌علاوه، راهکارهای اجراشده توسط سیاست‌‌مداران برای ثبات اقتصادی در شرایط کنونی و همچنین ارزش دلار ایالات متحده، بر کسب‌وکار فیسبوک اثر می‌گذارد.

مارک زاکربرگ در جلسه‌ای با تحلیل‌گران اقتصادی پیرامون گزارش مالی شرکتش، از نگرانی درباره‌ی طولانی شدن وضعیت اورژانسی سلامت و بحران اقتصادی آن صحبت کرد. او اعتقاد دارد شرایط بحرانی احتمالا بیش از تصورات اکثر مردم و کارشناسان، به طول خواهد انجامید. او همچنین نگران است که بازگشایی زودهنگام کسب‌وکارها، به موج جدیدی از ابتلا و مرگ‌ومیر منجر شود و تأثیرات اقتصادی و سلامتی همه‌گیری را طولانی‌مدت کند.

فیسبوک در گزارش ماه ژانویه تا مارس خود، درآمد ۱۷/۷ میلیارد دلاری را گزارش داد که بیش‌ازپیش‌بینی ۱۷/۴ میلیارد دلاری تحلیل‌گران برای دوره‌ی مذکور بود. اگرچه سمهم عمده‌ای از درآمد فیسبوک از تبلیغات کسب می‌شود، آن‌ها رشد قابل‌توجهی را در درآمد از بخش‌های دیگر همچون هدست‌های واقعیت مجازی تجربه کرده‌اند. فروش هدست‌های واقعیت مجازی فیسبوک در فصل اول، با افزایش ۸۰ درصدی نسبت به سال گذشته به ۲۹۷ میلیون دلار رسید.

درآمد فیسبوک به ازای هر سهم در فصل اول سال ۲۰۲۰ به ۱/۷۱ دلار رسید که پایین‌تر از پیش‌بینی ۱/۷۵ دلاری تحلیل‌گران بود. آخرین آمارها، ارزش سهام فیسبوک را حدود ۱۹۴ دلار عنوان می‌کنند. شرکت در گزارش خود اعلام کرد که درآمد از بخش تبلیغات در سه هفته‌ی ابتدایی ماه آوریل روند ثابتی را طی کرده است. چنین روندی طبق ادعای تحلیل‌گران، فصل دوم دشواری را برای فیسبوک رقم خواهد زد.

دبرا آلو ویلیامسون، تحلیل‌گر ارشد شرکت eMarketer در بیانیه‌ای پیرامون گزارش مالی فیسبوک نوشت:

برخی کشورها زودتر از سایرین سیاست تعطیلی کسب‌وکارها را پایان می‌دهند و درنتیجه هزینه کردن برای تبلیغات در آن‌ها افزایش می‌یابد. ازطرفی، کشورهای دیگر هنوز سیاست تعطیلی را در طول ماه مه و حتی پس از آن ادامه خواهند داد. حتی در داخل کشورها، خصوصا ایالات متحده، بازگشایی کسب‌وکارها در مناطق گوناگون با سرعت متفاوتی انجام می‌شود. درنتیجه شرایط برای شرکتی همچون فیسبوک برای بازگشت به روند عادی دریافت تبلیغات، دشوار خواهد بود.

فعالیت همه‌جانبه

فیسبوک در دوران شیوع کرونا فعالیت‌های متعددی را مرتبط با این ویروس انجام داده است. زاکربرگ و همسرش طی کنفرانس‌های ویدیویی متعدد، با متخصصان بیماری واگیردار و سیاست‌مداران مصاحبه‌ انجام دادند تا به‌نوعی با توزیع اطلاعات غلط در شبکه‌های اجتماعی مقابله کنند. محتوای تولیدشده، در مرکز اطلاعات مخصوص ویروس کرونا در فیسبوک منتشر شد. فیسبوک این مرکز را در ماه مارس راه‌اندازی کرد تا مردم را به اطلاعات معتبرتر پیرامون کووید ۱۹ هدایت کند.

باوجود تمامی تلاش‌های انجام‌شده، اطلاعات غلط هنوز بخشی از چالش‌های بزرگ شبکه‌ی اجتماعی هستند. تئوری‌های توطئه و انتشار نگرانی با شدت زیادی در گروه‌های فیسبوک توزیع می‌شوند. به‌عنوان مثال برخی از آن‌ها ادعا می‌کنند که ویروس کرونا به‌خاطر توسعه‌ی فناوری 5G ایجاد شده است. نیویورک تایمز در گزارشی ادعا کرد که ۴۸۷ جامعه‌ی فیسبوکی، به توسعه‌ی تئوری توطئه پیرامون 5G شدت می‌بخشند که در برخی مناطق حتی منجر به آتش زدن دکل‌های 5G شد.

فیسبوک علاوه بر توسعه و عرضه‌ی محصولات و سرویس‌های جدید، میلیون‌ها دلار به کسب‌وکارهای کوچک و سازمان‌های رسانه‌ای محلی کمک می‌کند. آن‌ها تا ۱۰۰ میلیون دلار کمک و اعتبار تبلیغاتی به کسب‌وکارها ارائه می‌کنند. شرکت همچنین هزاران دستگاه چت ویدیویی پورتال را به بازنشستگان در ایالات متحده و افراد بستری در بیمارستان در آمریکا و انگلستان اهدا کرد.

از اقدام‌های دیگر فیسبوک در دوران شیوع کرونا می‌توان به تمرکز بیشتر آن‌ها به خدمات ویدیویی اشاره کرد. آن‌ها هفته‌ی گذشته ابزاری به‌نام Messenger Room معرفی کردند که امکان چت ویدیویی را در گروه‌هایی تا حداکثر ۵۰ نفر ممکن می‌کند. سرویس جدید فیسبوک، آن‌ها را وارد رقابت مستقیم با سرویس‌هایی همچون Zoom و HouseParty می‌‌کند.

زاکربرگ در پایان صحبت‌های خود درباره‌ی گزارش مالی فیسبوک گفت که شرکتش باز هم تصمیم به تولید محصولات جدید و همچنین استخدام ۱۰۰ هزار نیروی جدید در بخش‌های مهندسی و توسعه‌ی محصول دارد. او می‌گوید مردم امروز نیازهای جدیدی دارند و شرکتش برای سرمایه‌گذاری در بازیابی وضعیت اقتصادی، احساس مسئولیت می‌کند: «من اعتقاد دارم در دوران رکود اقتصادی، بهترین کار، ادامه‌ دادن سرمایه‌گذاری و ساختن آینده است». از سرمایه‌گذاری‌های فیسبوک می‌توان به سرمایه‌گذاری ۵/۷ میلیارد دلاری در Jio Platforms هند اشاره کرد که بازار بزرگی برای شبکه‌ی اجتماعی و اپلیکیشن پیام‌رسان واتساپ فیسبوک محسوب می‌شود.